Γυναικοκτονία; Τι είναι αυτό; Έγκλημα πάθους το λέγαμε τόσα χρόνια
Μη μας ταράζετε την ησυχία μας.
Μα που τη βρήκατε και την ξεσηκώσατε αυτή τη λέξη; Μη μας βάζετε να σκεφτόμαστε περισσότερο από όσο έχουμε συνηθίσει!
Την αγαπούσε και τη σκότωσε. Η υπερβολική αγάπη οπλίζει το χέρι! Και το σαράκι της ζήλιας οπλίζει το χέρι. Ήταν έγκλημα πάθους. Το πάθος όπλισε το χέρι του. Και η κοπέλα ήταν τόσο άτυχη. Κρίμα να την αγαπάει τόσο πολύ κάποιος.
Αυτούς τους τίτλους βλέπαμε τόσα χρόνια όταν γινόταν γυναικοκτονία. Ουπς! Αφού είπαμε ότι δεν υπάρχει γυναικοκτονία. Μας ξέφυγε συγνώμη…
Λένε ότι δεν υπάρχει ο όρος. Ακούστε λίγο τι έχει να σας πει η κα. Μαρία Λιάπη από το Κέντρο Διοτίμα:
Δολοφονήθηκες επειδή είσαι γυναίκα:
Ο όρος γυναικοκτονία (femicide) έρχεται από παλιά, όταν το 1976 τον κατέγραψε η εγκληματολόγος Νταϊάνα Ράσελ (Diana E. H. Russel), ορίζοντας έτσι το εγκληματολογικό και ανθρωπολογικό αυτό φαινόμενο. Ο όρος «γυναικοκτονία» έγινε ευρέως γνωστός και υιοθετήθηκε από την εγκληματολογία μετά το 1992.
Στην ουσία οι γυναικοκτονίες είναι εγκλήματα που στηρίζονται στις βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες είναι κατώτερες, υποτελείς στην ανδρική εξουσία, και δυνητικά μπορούν να «τιμωρηθούν», «ελεγχθούν» και «σωφρονιστούν» μέσω της έμφυλης βίας.
«Η γυναικοκτονία συνιστά διακριτό αδίκημα που παλιότερα και επί πολλά χρόνια συγκαλύπτονταν πίσω από τα εγκλήματα «τιμής», και στην πρόσφατη ιστορία πίσω από τον όρο «εγκλήματα πάθους». Ο χαρακτηρισμός της δολοφονίας επομένως ως γυναικοκτονία συνιστά πράξη αντίστασης στην απόκρυψη μιας κοινωνικής πραγματικότητας και ξεσκεπάζει τη συνενοχή των σεξιστικών κοινωνιών μας», τονίζει η Μ. Λιάπη.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας «γυναικοκτονία είναι η ανθρωποκτονία από πρόθεση γυναικών επειδή είναι γυναίκες. Η γυναικοκτονία συνήθως διαπράττεται από άντρες αλλά κάποιες φορές συνεργούν και γυναίκες, συνήθως μέλη της ίδιας οικογένειας. Στις περισσότερες περιπτώσεις γυναικοκτονία διαπράττει σύντροφος ή πρώην σύντροφος που συνήθως είχε και μακρόχρονη κακοποιητική συμπεριφορά, απειλούσε, κακοποιούσε ή/και εκφόβιζε τη γυναίκα, η οποία πολύ συχνά βρίσκεται σε θέση φυσικής ή/και οικονομικής αδυναμίας σε σχέση με αυτόν».
Γιατί γυναικοκτονία και όχι ανθρωποκτονία;
Η Φωτεινή Κούβελα, είναι Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων και απαντά.
«Ο όρος γυναικοκτονία είναι ένας όρος πολύ συγκεκριμένος. Δεν αναιρεί, ούτε αντιτίθεται στον όρο ανθρωποκτονία. Η σωστή αποτύπωση και ο σαφής χαρακτηρισμός ενός γεγονότος -στη συγκεκριμένη περίπτωση η γυναικοκτονία- βοηθάει να γίνει “ορατό” το πρόβλημα. Να βρεθούν οι αιτίες που το γεννούν και η ιδιαιτερότητά του έναντι άλλων προβλημάτων. Έτσι ώστε να πάρουμε και τα σωστά μέτρα αντιμετώπισης και εξάλειψής του. Ως εκ τούτου, μοιάζει λοιπόν μάλλον ατελέσφορο (χωρίς αποτελεσμα) να εστιάζουμε σε ένα επίπεδο που ανταπαντάμε σε κριτικές και εμπλεκόμαστε σε “debate” λέξεων».
Γυναικοκτονία σε όλον τον κόσμο –τα θλιβερά στατιστικά:
Κάθε μέρα, σε όλο τον κόσμο, δολοφονούνται 137 γυναίκες, κατά μέσο όρο, από (πρώην ή νυν) συζύγους ή συντρόφους ή από κάποιο μέλος της οικογένειας τους. Από τις 87.000 δολοφονίες γυναικών παγκοσμίως, το 2017, το 58% διαπράχθηκε από (πρώην ή νυν) συζύγους ή συντρόφους ή μέλη της οικογένειας τους, σύμφωνα με νέα στοιχεία του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC).
Η έμφυλη βία και συγκεκριμένα η ενδοοικογενειακή βία έχει καταστεί για τις Ευρωπαίες, μεταξύ 15 και 44 χρόνων, η πρώτη αιτία αναπηρίας και θανάτου, αφήνοντας πίσω ακόμη και τα αυτοκινητικά δυστυχήματα ή τον καρκίνο. Οι αριθμοί είναι τρομακτικοί καθώς όπως καταγράφεται, πεντήντα γυναίκες στην ΕΕ δολοφονούνται κάθε εβδομάδα από νυν ή πρώην σύντροφό τους.
Επιπλέον, βάση των στοιχείων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, EIGE:
- Στην Βρετανία, κάθε τρεις μέρες δολοφονείται μία γυναίκα
- Στη Σουηδία, κάθε δέκα μέρες κακοποιείται μέχρι θανάτου από το σύζυγο ή σύντροφό της
- Στην Ισπανία, μία γυναίκα δολοφονείται κάθε τέσσερεις μέρες, περίπου 100 τον χρόνο
- Στην Γαλλία, μία γυναίκα δολοφονείται κάθε πέντε μέρες εξαιτίας κακοποίησης στο σπίτι
- Από αυτές το 1/3 μαχαιρώνεται, το 1/3 φονεύεται με πυροβόλο όπλο, το 20% στραγγαλίζεται και το 10% ξυλοκοπείται μέχρι θανάτου
Για την Ελλάδα δεν έχουμε επίσημες στατιστικές για τις γυναικοκτονίες. Και αυτό επειδή οι δολοφονίες των γυναικών λόγω του φύλου τους, δεν καταγράφονται ως τέτοιες.
Δεν υπάρχουν εγκλήματα πάθους. Υπάρχουν δολοφονίες. Υπάρχουν γυναικοκτονίες.
(Κοινοποιήστε αυτό το άρθρο. Όμως δεν επιτρέπεται η αντιγραφή του χωρίς άδεια)
Οι σελίδες μας στο facebook και στο Instagram!
