Μήπως είσαι θύμα ναρκισσιστή; Πώς να τον αναγνωρίσεις.
Όταν άκουγα ότι κάποιος είναι «ναρκισσιστής», νόμιζα ότι απλά κοιτάζεται στον καθρέφτη και αυτοθαυμάζεται. Όμως οι ναρκισσιστές είναι κάτι πολύ χειρότερο και μπορεί να είσαι θύμα τους χωρίς να το έχεις καταλάβει.
Μου πήρε αρκετά χρόνια, πολύ διάβασμα και αρκετές συνεδρίες με ψυχολόγο για να έρθω αντιμέτωπη με την αλήθεια.
Είμαι και εγώ θύμα κακοποίησης, ενός ατόμου που έχει διαταραχή ναρκισσιστικής προσωπικότητας. Και είναι χειρότερο από ότι ακούγεται…
Τα θύματα…
Τα θύματα των ναρκισσιστών υποφέρουν από βαθύ πόνο, διαταραχή μετατραυματικού στρες και χρειάζονται αποκατάσταση και θεραπεία. Όπως κατάλαβες είναι μια σοβαρή όμως αόρατη ψυχολογική κακοποίηση. Συμβαίνει σε πολλούς από εμάς, αλλά οι περισσότεροι δεν ξέρουμε καν το όνομα της. Δεν το καταλαβαίνουμε καν όταν μας συμβαίνει.
Να πούμε ότι οι ναρκισισστές επιλέγουν τα θύματα τους και φέρονται με αυτόν τον τρόπο μόνο σε αυτά. Στους άλλους δείχνουν μια ψεύτικη εικόνα του καλού ανθρώπου που αγαπούν, νοιάζονται και συχνά φιλοσοφούν.
(Πχ μπορεί μπροστά σε άλλους να τον πείραξε κάτι και να γελάσει, αλλά μόλις μείνετε μόνοι σας, θα το πληρώσεις πολύ ακριβά.)
Έτσι τα θύματα των ναρκισσιστών βουλιάζουν ακόμη περισσότερο στην κακοποίηση, αμφισβητούν τον ίδιο τους τον εαυτό και θεωρούν ότι δεν θα τους πιστέψει κανείς. Συχνά φτάνουν σε σημείο να θεωρούν τον εαυτό τους τρελό.
-Πριν χρόνια, όταν χώρισε μια φίλη μου, μου εξομολογήθηκε τον τρόπο που την κακοποίησε ψυχολογικά ο πρώην της. Το πρώτο πράγμα που της είπα ήταν: «Ο Τάδε; Έλα ρε συ, αποκλείεται, δεν του φαίνεται καθόλου!».
Ο «Τάδε» λοιπόν, φορούσε πάντα τον μανδύα του καλού και γλυκού ανθρώπου στους υπόλοιπους, όπως κάθε ναρκισσιστής. Τους ήθελε σύμμαχους για να μην πιστέψει κανείς ποτέ την φίλη μου και όσα της έκανε. Ήταν και εκείνη θύμα ναρκισσιστή. Τότε δε γνώριζε καμιά από τις δυο μας τι μας συνέβαινε.
Ποιος μπορεί να είναι ο ναρκισσιστής που σε κακοποιεί ψυχολογικά;
Δυστυχώς βρίσκονται πιο συχνά στο κοντινό μας περιβάλλον. Μπορεί να είναι ο γονιός, το παιδί (ενήλικας), τα αδέρφια, ο σύντροφος, αλλά και το αφεντικό, ο συνάδελφος, ο φίλος. Μπορεί να είναι άντρας ή γυναίκα.
Το Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5) είναι το έγκυρο εγχειρίδιο διάγνωσης των θεραπευτών ψυχικής υγείας. Περιλαμβάνει τα διαγνωστικά κριτήρια για τις ψυχικές διαταραχές όπως και την έρευνα που έφτασε σε αυτά τα κριτήρια. Το DSM-IV Criteria είναι η σύνοψη των διαγνωστικών κριτηρίων του DSM-5.
Έτσι λοιπόν θα σου παρουσιάσω συνοπτικά τα επίσημα κριτήρια για όσους πάσχουν από διαταραχή ναρκισσιστικής προσωπικότητας για να πάρεις μια εικόνα. Και μια απόφαση…
Αυτές είναι οι 9 πιο κοινές συμπεριφορές του ναρκισσιστή σύμφωνα με το DSM-IV:
1. Έχει μια μεγαλειώδη αίσθηση υπεροψίας, αλαζονείας.
Αυτό που λέμε: «έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του», αλλά κυριολεκτικά. Υπερβάλλει για τα επιτεύγματα και τα ταλέντα του, τα παρουσιάζει ως μοναδικά και πάντα καλύτερα από τα δικά σου. Απαιτεί με τον τρόπο του να αναγνωριστεί ως ανώτερος σου χωρίς όμως να έχει κάνει κάτι για να το αξίζει.
2. Φαντασιώνεται επιτυχίες.
Θεωρεί ότι είναι γεννημένος για απεριόριστη επιτυχία, έχει δύναμη, είναι έξυπνος, όμορφος, αξίζει την ιδανική για εκείνον αγάπη. Εσύ αντιθέτως, δεν έχεις/αξίζεις τίποτα από όλα αυτά κατά τη γνώμη του.
γ.
3. Νιώθει ο πιο σπουδαίος άνθρωπος του κόσμου
Πιστεύει ότι είναι ξεχωριστός και μοναδικός με το έτσι θέλω. Και θα σε κάνει και εσένα να το πιστέψεις αφού θα σε κάνει να νιώθεις πάντα κατώτερος. Οι μόνοι άνθρωποι που πιστεύει ότι μπορεί να συναναστραφεί είναι όσοι πιστεύει ότι έχουν υψηλό status και δύναμη.
4. Απαιτεί υπερβολικό θαυμασμό.
Δεν ψάχνει να κάνει φίλους, κανείς δεν είναι άξιος για εκείνον. Ψάχνει και απαιτεί μόνο θαυμαστές. Γι’ αυτό οι ναρκισσιστές χρησιμοποιούν τα social media ως εργαλείο. Γιατί εκεί μπορούν να αναπτύξουν εύκολα μια πλασματική προσωπικότητα που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Όμως τους φέρνει πολλούς θαυμαστές.
5. Έχει την αίσθηση κυριότητας
Έχει την πεποίθηση ότι έχει περισσότερα δικαιώματα από όλους. Παράλογες προσδοκίες να του συμπεριφέρονται οι άλλοι με ειδικό τρόπο. Απαιτεί ιδιαίτερα ευνοϊκή μεταχείριση και να συμμορφώνεσαι με τις απαιτήσεις του, σε ότι ζητήσει. Ακόμη και το πιο παράλογο. Για εκείνον είναι λογικό. Και πρέπει να το πιστέψεις και εσύ, αλλιώς αλίμονο σου.
6. Είναι εκμεταλλευτής
Δε θα διαστάσει να εκμεταλλευτεί τους άλλους για να επιτύχει τους δικούς του στόχους. Θεωρεί ότι του ανήκουν τα πάντα. Αν θελήσει κάτι δικό σου, για εκείνον σημαίνει ότι είναι δικό του. Και δε θα διστάσει να λέει σε όλους ότι είναι δικό του. Ακόμη και αν εσύ κόπιασες για αυτό. Συνήθως θέλει και τον πλήρη οικονομικό έλεγχο πάνω σου και δε θα διστάσει να σε αφήσει χωρίς τίποτα για να το πετύχει.
7. Δεν έχει ενσυναίσθηση
Δε θέλει να αναγνωρίσει ή να καταλάβει τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Προφανώς κατάλαβες ότι ένας υγιής άνθρωπος δεν θα έκανε τίποτα από τα παραπάνω, γιατί νοιάζεται για τα συναισθήματα και τις συνέπειες των πράξεων του πάνω στους άλλους. Αυτό δε συμβαίνει με τους ναρκισσιστές.
Οι θεραπευτές λένε ότι οι ναρκισσιστές είναι σπουδαίοι μιμητές συναισθημάτων. Μιμούνται συναισθήματα γιατί δεν έχουν οι ίδιοι.
8. Ζηλεύει τους άλλους
Γιατί πιστεύει ότι κανείς δεν μπορεί να είναι καλύτερος ή σε καλύτερη κατάσταση από τον ίδιο. Παρόλα αυτά έχει εμμονή με την πεποίθηση ότι τον ζηλεύουν πάντα οι άλλοι. Μπορεί να σε κατηγορήσει ότι τον ζηλεύεις για κάτι που δεν υπάρχει. Ή για κάτι που σε ζηλεύει εκείνος στην πραγματικότητα.
9. Δείχνει αλαζονικές, υπεροπτικές συμπεριφορές ή στάση.
Θα σου φερθεί με αγένεια, θα σε υποβιβάσει. Πρέπει να είσαι διαθέσιμος για αυτόν 24/7 για να σε κακοποιήσει. Κάθε επιχείρημα σου θα το γυρίσει εναντίον σου και δε θα δεχτεί ποτέ κριτική. Θεωρεί ότι τον αμφισβητείς και θα το πληρώσεις. Αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν να προστατεύσουν το εύθραυστο εγώ τους, με επίθεση στα θύματα τους.
Αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Είναι μια πολύ σοβαρή μορφή κακοποίησης που μπορεί να αποτρελάνει τα θύματα ή να τα αρρωστήσει. Και το χειρότερο; Χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι προέρχεται από αυτό.
Είναι σημαντικό να πούμε ότι ένα άτομο δεν είναι απαραίτητο να παρουσιάζει όλα τα προσδιορισμένα χαρακτηριστικά του ναρκισσιστή.
Σύμφωνα με το DSM-IV μόνο τα 5 από τα 9 αυτών αρκούν για να θεωρηθεί ναρκισσιστής. Όπως επίσης ότι τα παραπάνω ΔΕΝ αποτελούν κριτήρια διάγνωσης και ούτε μπορούν να υποκαταστήσουν τη βοήθεια από ειδικούς.
Αναγνωρίζω τα σημάδια. Τι πρέπει να κάνω;
Είμαι σίγουρη ότι ήδη έχεις προσπαθήσει. Να αλλάξεις τον εαυτό σου ή τον ναρκισσιστή θύτη σου. Δεν υπάρχουν πολλά που να μπορείς να κάνεις. Οι ναρκισσιστές είναι πολύ δύσκολο να παραδεχτούν τη διαταραχή τους και επομένως να την αλλάξουν.
Οι ψυχολόγοι μάλιστα λένε, ότι ο ναρκισσιστής μπορεί να καταφέρει απλά να μειώσει την κακοποίηση στα θύματα του. Αλλά δεν μπορεί να την σταματήσει.
Μέσα από τη δική μου εμπειρία, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η διακοπή κάθε δεσμού (όποιος και αν είναι αυτός) είναι η μοναδική λύση για να σώσεις εαυτόν. Και το αξίζεις! Πίστεψε με. Ένας άλλος κόσμος θα εμφανιστεί μπροστά σου. Ένας κόσμος χωρίς φόβο, τρομοκρατία, προσβολές, απειλές, μόνιμη αίσθηση μειονεκτικότητας.
Μείνετε συντονισμένοι. Το επόμενο άρθρο θα αφορά τη ζωή μετά την κακοποίηση από ναρκισσιστή και την αποκατάσταση.
Λίζα
Κοινοποίησε αυτό το άρθρο για να το διαβάσουν και άλλοι γονείς. Όμως ΔΕΝ επιτρέπεται η αντιγραφή του χωρίς άδεια ©
Ακολουθήστε μας αν θέλετε επίσης και στις σελίδες μας στο facebook και στο Instagram!