Συνεκπαίδευση παιδιών με και χωρίς αναπηρίες
«Ας ελπίσουμε να έρθει εκείνος ο Σεπτέμβριος που το σχολείο θα ξεκινά με τη βασική παραδοχή, ότι η θέση όλων των παιδιών είναι στο τυπικό σχολείο, μαζί με τους συνομηλίκους τους.
Τότε και μόνο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για ένα δημοκρατικό & δίκαιο σχολείο για όλα τα παιδιά..»
Καλή νέα σχολική χρονιά σε παιδιά , γονείς & δασκάλους! Καλή δύναμη με υπομονή!
Αυτή τη δημοσίευση είδα στη σελίδα Find your ability in your disability. Και με έκανε να θυμηθώ για ακόμη μια φορά την αξία της συνεκπαίδευσης. Πριν λίγα χρόνια είχα ζητήσει από την Άννα Παπαχρήστου να μας πει μερικά πράγματα για τη συνεκπαίδευση και την ευχαριστώ θερμά που το έκανε.
Γιατί έμεινε ένα κείμενο που μπορεί να δώσει φως σε πολλές πτυχές όλων μας.
Η Άννα Παπαχρήστου σπούδασε Ψυχολογία στο Α.Π.Θ. Έκανε τριετή εκπαίδευση στην Συστημική Θεραπεία και ένα μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας του Ε.Α.Π.
Εργάζεται ως Ψυχολόγος στο Σύλλογο Συνδρόμου Down Ελλάδος εδώ και 17 περίπου χρόνια αφού προηγήθηκαν 4.5 χρόνια εθελοντισμού στον ίδιο σύλλογο. Της ζήτησα να μας γράψει ένα κείμενο για την συνεκπαίδευση παιδιών με και χωρίς αναπηρίες.
Τι είναι τελικά καλύτερο; Και τι ιδανικότερο; Ποια τα οφέλη της συνεκπαίδευσης τόσο για τα παιδιά με αναπηρία όσο και για εκείνα χωρίς;
Διαβάστε το κείμενο της Άννας Παπαχρήστου για τη συνεκπαίδευση παιδιών με αναπηρίες:
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την εκπαίδευση μαθητών με αναπηρία και για το αν πρέπει να φοιτούν σε ειδικά ή σχολεία για παιδιά χωρίς αναπηρία.
Στο ερώτημα αν η φοίτηση παιδιών με αναπηρίες σε σχολεία παιδιών χωρίς αναπηρίες η απάντηση είναι πως αυτό είναι το ιδανικό. Ιδανικό τόσο για τα παιδιά με την αναπηρία όσο και για τα υπόλοιπα, μιας και τα μεν μαθαίνουν μιμούμενα τα υπόλοιπα τρόπους συμπεριφοράς κοινωνικά αποδεκτούς και εντάσσονται κοινωνικά.
Τα υπόλοιπα παιδιά μαθαίνουν να αποδέχονται το διαφορετικό, συνειδητοποιούν πως δεν διαφέρουν τόσο πολύ από αυτό, ενώ ανοίγονται οι ορίζοντές τους.
Από την άλλη, η φοίτηση στα ειδικά σχολεία καθίσταται προβληματική, μιας και τα ειδικά σχολεία δεν έχουν σύνθεση αντίστοιχη με εκείνη που συναντάμε στην κοινωνία και δεν καταπολεμούν τις προκαταλήψεις (Ζώνιου-Σιδέρη, 2000).
Η αποκοπή των μαθητών από το γενικό σχολείο και η εκπαίδευσή τους σε ειδικά σχολεία αποτέλεσε κατά το παρελθόν βασική προϋπόθεση για την επιτυχή αποκατάσταση της αναπηρίας.
Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στα ειδικά σχολεία, όμως, αμφισβητήθηκε και οι γονείς διεκδίκησαν το δικαίωμα των παιδιών τους να έχουν ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης (Λαμπροπούλου & Παντελιάδου, 2000).
Ως σχολική ενσωμάτωση ορίζεται η διαδικασία κατά την οποία όλα τα παιδιά εκπαιδεύονται σε μέγιστο βαθμό, σ’ένα περιβάλλον με όσο το δυνατόν λιγότερους περιορισμούς (Rogow & David, 1989). Ένα παιδί με αναπηρία μπορεί να ενταχθεί στο σχολικό πλαίσιο με ή χωρίς επιπλέον υποστηρικτική βοήθεια από κάποιον ειδικό παιδαγωγό.
Σε επίπεδο ίσων ευκαιριών όλα τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν ισότιμα στην εκπαίδευση ανεξάρτητα από το είδος της αναπηρίας.
Τα οφέλη της συνεκπαίδευσης είναι πολλαπλά:
- Οι εκπαιδευτικοί αναπτύσσουν τη φιλοσοφία της ευρείας αποδοχής απορρίπτοντας το ρατσισμό
- Τα παιδιά με αναπηρία κοινωνικοποιούνται και μαθαίνουν τους όρους που απαιτούνται στις κοινωνικές συναναστροφές (Χριστοφοράκη, 2016), ενώ ενισχύεται το αίσθημα του ανήκειν σε μια κοινωνική ομάδα.
- Τα παιδιά με αναπηρία δεν αναγκάζονται να μετακινούνται σε σχολεία που είναι μακριά από τη γειτονιά τους, με αποτέλεσμα να εντάσσονται στη γειτονιά.
- Τα παιδιά χωρίς αναπηρία αναπτύσσουν τον αλληλοσεβασμό, την αποδοχή, την αλληλοϋποστήριξη.
- Τα παιδιά χωρίς αναπηρία ωφελούνται αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες, προκειμένου να βοηθήσουν τους συμμαθητές τους με αναπηρία, ενώ βάσει ερευνών αναπτύσσουν ισχυρή αυτοεκτίμηση και μεγαλύτερη ικανότητα δημιουργίας φιλίας (Mc Carty, 2007),
- Οι γονείς αισθάνονται πως η εκπαίδευση είναι μια συμμετοχική διαδικασία.
Προκειμένου να ενσωματωθούν τα παιδιά με αναπηρία στο σχολείο πρέπει να γίνουν προσαρμογές στο αναλυτικό πρόγραμμα, να υιοθετηθούν νέες παιδαγωγικές προσεγγίσεις και να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του κάθε μαθητή.
Βέβαια, η φοίτηση σε σχολείο παιδιών χωρίς αναπηρία δεν ταιριάζει σε όλα τα παιδιά, μιας και ρόλο παίζει το πόσο βαριά είναι μια αναπηρία, ενώ ας μην ξεχνάμε πως συχνά περιθωριοποιούνται από τα υπόλοιπα.
Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ιδανικό θα ήταν να μπορούσαν να υπάρχουν σε μια τάξη με παιδιά χωρίς αναπηρίες, όμως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι αυτό δεν ταιριάζει σε όλα τα παιδιά.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να διαβάσεις και το άρθρο “Toylikeme – Παιχνίδια με αναπηρίες και ιδιαιτερότητες – Γιατί είναι σημαντικά για όλα τα παιδιά”.
Έτσι και εκεί όπως και εδώ, μιλάει για όλα τα παιδιά. Πόσο ωφέλιμο είναι να υπάρχει η θετική εκπροσώπηση. Πόσο μεγάλη σημασία έχει;
«Σύμφωνα με την ακαδημαϊκή έρευνα του Dr. Sian Jones στο Queen Margaret’s , η διαπίστωση για τα παιδιά που έπαιξαν με παιχνίδια με αναπηρια για μόλις 3 λεπτά είναι εκπληκτική! Τα παιδιά αναπτύσσουν μια πιο θετική στάση και είναι πιο φιλικά απέναντι στους συνομηλίκους τους με αναπηρίες».
Πραγματικά αξίζει να το διαβάσεις και αυτό το άρθρο.
Βιβλιογραφία:
- Ζώνιου – Σιδέρη, Α. (2000) «Η αναγκαιότητα της ένταξης: προβληματισμοί και προοπτικές» στο Ζώνιου – Σιδέρη, Α. (επιμ.), Ένταξη: Ουτοπία ή πραγματικότητα; Η εκπαιδευτική και πολιτική διάσταση της ένταξης μαθητών με ειδικές ανάγκες». Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα (31-56).
- Λαμπροπούλου Β. & Παντελιάδου Σ. (2000) «Η ειδική αγωγή στην Ελλάδα – Κριτική Θεώρηση» στο Κυπριωτάκης Α. (επιμ.). Πρακτικά Συνεδρίου Ειδικής Αγωγής, σς. 156-169. ΠΤΔΕ, Σχολή Επιστημών (http://www.komvos.edu.gr), Ρέθυμνο.
- Χριστοφοράκη Κ. (2016) «Πρόσβαση: Η ενσωμάτωση παιδιών με αναπηρίες στη σχολική διαδικασία», Διατίθεται στην ιστοσελίδα: http://e-yliko.minedu.gov.gr/amea/Dokimia/sxol_diadikasia.pdf
Λίζα
Είναι ωραίο να μοιραζόμαστε. Κοινοποίησε αυτό το άρθρο για να το διαβάσουν και άλλοι. Όμως ΔΕΝ επιτρέπεται η αντιγραφή του χωρίς άδεια ©
Ακολούθησε μας αν θέλεις επίσης και στις σελίδες μας στο facebook και στο Instagram!
