Τα θερινά σινεμά, μας φέρνουν άρωμα νοσταλγίας και μιας εποχής που οι νύχτες έχουνε φεγγάρι.
Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι μες τα θερινά τα σινεμά, νύχτες που περνούν που δε θα ξαναρθούν, μ’ αγιόκλημα και γιασεμιά…
…μας τραγούδησε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης το 1978 και το τραγούδι έγινε “ύμνος” για τα θερινά σινεμά. Στίχοι γεμάτοι νοσταλγία και βγαλμένοι από μιαν άλλη εποχή, μία ολόκληρη εποχή πολλών ετών που ο θερινός κινηματογράφος ήταν η αγαπημένη εποχή όλων.
Τίποτα δε θυμίζει περισσότερο καλοκαίρι από μία ταινία σε θερινό σινεμά ανάμεσα σε φύλλα και λουλούδια, με θέα την θάλασσα ή κάποιο ανθισμένο κήπο. Εκεί που η μαγεία της νύχτας μπερδεύεται με την τέχνη του κινηματογράφου και το δροσερό αεράκι με τις μυρωδιές του καλοκαιριού… εκεί που μέσα στην ησυχία μπορείς να ακούσεις τα κύματα της θάλασσας και να αισθανθείς τη φύση.
Στη λευκή οθόνη παίζει κάποια ελληνική ταινία ή ο Καραγκιόζης και όλοι παρακολουθούν τρώγοντας γλυκό, παγωτό ή πασατέμπο και ποπ κορν.
Τόσο ανέμελες, ρομαντικές, νοσταλγικές αναμνήσεις κάτω από το φως των αστεριών και της πανσελήνου… ναι εκεί που συνέβαιναν και τα πρώτα καρδιοχτύπια και οι βόλτες με τα αθώα φιλιά. Μια εποχή πολλών ετών, ενός αιώνα. Μια εποχή που εμείς της σύγχρονης γενιάς θα θέλαμε να έχουμε πάρει μία γεύση… τουλάχιστον εγώ σίγουρα, και ειδικά τώρα που φαντάζω τις εικόνες μπροστά μου!
Αναδρομή στο παρελθόν
Ο κινηματογράφος ήρθε στην Ελλάδα το 1876 μαζί με τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό κόσμο, όμως οι πρώτες προβολές του θερινού ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1900 στη πλατεία Συντάγματος. Εμπνευστές της ιδέας ήταν πλανόδιοι που στις περιοδείες τους σε διάφορα μέρη, έστηναν ένα μεγάλο πανί και έκαναν υπαίθριες προβολές. Αυτή η πρωτοποριακή ιδέα με όλο το κλίμα της φύσης και του νυχτερινού ουρανού, εντυπωσίασε τους θεατές και έτσι ξεκινά η καινούρια «μόδα της εποχής». Μια ταράτσα ή μια αυλή με χαλίκια και καρέκλες και η μηχανή προβολής, δημιουργούσαν το σκηνικό που χρειαζόταν για μια καλοκαιρινή βραδιά με διασκέδαση ή μάλλον…ψυχαγωγία.
Στην αρχή η είσοδος ήτανε ελεύθερη, απλά έπρεπε να αγοράσουν κάτι από το αναψυκτήριο. Λίγο καιρό πριν τον πόλεμο καθιερώθηκε το εισιτήριο.
Το 1903 ξεκίνησε να λειτουργεί το θερινό σινεμά «Αίγλη» στο Ζάππειο, το οποίο είναι το παλαιότερο και λειτουργεί ως και σήμερα. Η πρώτη ταινία που παρακολούθησαν οι Αθηναίοι κάτω από τον έναστρο ουρανό ήταν η γαλλική «Δέκα γυναίκες κυνηγούν έναν άντρα». Το 1907 υπήρχαν ήδη 30 θερινοί στην Αθήνα, ενώ το 1918 ξεκινάει τη λειτουργία του στη Κηφισιά το «Μπομπονιέρα». Το 1920 δημιουργείται ένα από τα παλιότερα θερινά σινεμά της Αθήνας και ίσως όλης της Ελλάδας: το «Paris». Η ιδέα της δημιουργίας ήταν ενός Έλληνα κομμωτή που έζησε πολλά χρόνια στο Παρίσι – εξού και το όνομα – και βρίσκεται στους πρόποδες της Ακρόπολης στο κέντρο της πόλης.
Το 1925 ανοίγει στο κέντρο το «Παλάς», το οποίο βρίσκεται στη ταράτσα του ομώνυμου χειμερινού και υπάρχει ως και σήμερα. Το 1938 ξεκίνησε να λειτουργεί το «Θησείο», ένα από τα γνωστότερα θερινά της Αθήνας που στο παρελθόν αναδείχτηκε από το CNN ως το “ομορφότερο θερινό σινεμά της Ευρώπης” εξ αιτίας της μαγευτικής του θέας στην Ακρόπολη. Την ίδια χρονιά λειτουργεί και το «Βοξ» στα Εξάρχεια, το οποίο είναι και αυτό από τα πιο γνωστά και λειτουργεί ως και σήμερα.
Το καλοκαίρι θα ‘ρθει στη ταράτσα του Βοξ, η Μελίνα θα παίζει τη Στέλλα… μας τραγούδησε η Χριστιάνα (1982).
Στα χρόνια του πολέμου ήταν δύσκολη η λειτουργία τους λόγω της συσκότισης, αλλά τελικά η φωτεινή δέσμη της μηχανής ήταν αρκετή. Το 1945-47 χτίστηκε το «Μελίνα», το οποίο αρχικά είχε το όνομα «Δώρα» και θεωρείται ένας από τους πιο ιστορικούς θερινούς κινηματογράφους. Στην δεκαετία του ’50, υπήρχαν πέντε θερινά στην Πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη.
Η δεκαετία του ’60 : χρυσή εποχή του θερινού
Στις αρχές του ’60 τα θερινά σινεμά μαζί με τον ελληνικό κινηματογράφο, σημειώνουν μία τεράστια ανάπτυξη και υπολογίζονται σε 320 μόνο για Αθήνα, Πειραιά και προάστια. Ο θερινός κινηματογράφος έχει μπει πια σε κάθε γειτονιά και είναι η αγαπημένη καλοκαιρινή συνήθεια όσων θέλουν να παρακολουθήσουν ταινίες κάτω από το φως των αστεριών. Το 1970 ανέρχονται σε 542 μόνο για την Αθήνα.
Κατά την δεκαετία του ’80 που η τηλεόραση (και η ιδιωτική) κάνει ραγδαία ανάπτυξη και παράλληλα εμφανίζονται οι βιντεοταινίες, έρχεται η κρίση στους θερινούς κινηματογράφους.
Τα θερινά σινεμά δεν είναι δημιούργημα της Ελλάδας
Πολλοί πιστεύουν μόλις τους έρχεται στο μυαλό «θερινός κινηματογράφος» ότι είναι αποκλειστικότητα της Ελλάδας. Είναι λάθος! Ότι έχουμε από τους ωραιότερους… ναι!
Ο πρώτος που καταγράφηκε στο βιβλίο Γκίνες είναι στην πόλη Μπρουμ της Αυστραλίας, ο οποίος ξεκίνησε να λειτουργεί το 1916. Η Αυστραλία έχει μεγάλη παράδοση στους θερινούς, όπως και η Ταϋλάνδη και το Ιράκ. Φυσικά την μόδα υιοθέτησαν και οι ΗΠΑ. Τα θερινά στην Ευρώπη βρίσκονται σε: Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία και Σκωτία. Το 2014 ανάμεσα στα 10 καλύτερα της Ευρώπης, η λίστα περιλαμβάνει και δύο ελληνικά σινεμά: το «Cine Paris» στην Πλάκα και το «Cine Καμάρι» στη Σαντορίνη.
Σημερινά θερινά σινεμά
Στην Αθήνα υπάρχουν θερινά σινεμά που «κρατούν γερά»: το «Cine Paris» στην Πλάκα, το «Σινέ Θησείο», το «Σινέ Ψυρρή», ο «Ζέφυρος» στα Πετράλωνα, «Μπομπονιέρα» στη Κηφισιά, τα ιστορικά «Ριβιέρα» και «Βοξ» στα Εξάρχεια, η «Αθηναία» στο Κολωνάκι και ο «Σινέ Φλοίσβος» στο Παλαιό Φάληρο με κήπο δίπλα στη θάλασσα. Στη Θεσσαλονίκη: «Ναταλί, «Ελληνίς», «Τζένη Καρέζη» και «Απόλλων». Βέβαια, υπάρχουν και στις επαρχίες όπου έχεις την ευκαιρία να απολαύσεις μία ταινία κάτω από τον καλοκαιρινό ουρανό.
Η κρίση των τελευταίων ετών και η εξέλιξη της τεχνολογίας, έχουν πλήξει τα πάντα. Μέσα σε αυτά ανήκουν και ο θερινοί κινηματογράφοι οι οποίοι μειώθηκαν κατά πολύ αλλά μπορούμε να επιμείνουμε!
Μπορούμε να επιμείνουμε στο άρωμα των γιασεμιών και τη γεύση της νοσταλγίας, του ρομαντισμού και σε αυτή τη γλύκα του καλοκαιριού που όμοιά της δεν υπάρχει.
Γιατί καλοκαίρι είναι…και δυστυχώς θα περάσει!
Δες εδώ ακόμη 20 λόγους για να αγαπάς το καλοκαίρι.
Θερινά φιλιά…
(Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή του άρθρου και των φωτογραφιών χωρίς άδεια)
Like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα!
